etki mekanizması ne demek?

Etki mekanizması, bir ilaç, kimyasal madde veya başka bir etkenin vücutta veya hücrede nasıl bir biyokimyasal veya fizyolojik değişiklik yarattığını açıklar. Temel olarak, etkenin hedef molekül (örneğin, enzim, reseptör, DNA) ile nasıl etkileşime girdiğini ve bu etkileşimin hangi sonuçları doğurduğunu ifade eder.

Etki mekanizmasının anlaşılması, ilaç geliştirme, toksikoloji, ve fizyoloji gibi alanlarda büyük önem taşır. Örneğin, bir ilacın etki mekanizmasını bilmek, ilacın yan etkilerini öngörmeye, ilaç etkileşimlerini anlamaya ve daha etkili ilaçlar tasarlamaya yardımcı olabilir. Aynı şekilde, bir toksinin etki mekanizmasını bilmek, zehirlenmeye karşı antidotlar geliştirmeye ve maruziyeti önlemeye yardımcı olabilir.

Etki mekanizması genellikle aşağıdaki adımları içerir:

1. Hedef Molekülün Belirlenmesi: Etkenin etkileşime girdiği spesifik molekülün (örneğin, bir protein) tanımlanması.
2. Etkileşim Mekanizmasının Açıklanması: Etkenin hedef moleküle nasıl bağlandığının (örneğin, kovalent bağ, iyonik bağ, hidrojen bağı) ve bu bağlanmanın hedef molekülün yapısını veya fonksiyonunu nasıl değiştirdiğinin açıklanması.
3. Sonuçların Belirlenmesi: Bu etkileşimin hücre veya organizma düzeyinde hangi fizyolojik veya biyokimyasal değişikliklere yol açtığının belirlenmesi (örneğin, sinir iletimi blokajı, hormon salgısının artması).